تأمین مالی

بازارهای مالی وظيفه پشتیبانی از بخش واقعی اقتصاد را بر عهده دارند تا شرایط لازم جهت توسعه و رشد پايدار اقتصادی کسب و کارها را فراهم نمايند.دو روش اصلی تأمین منابع مورد نیاز برای کسب و کارها وجود دارد:
1. تأمین مالی مبتنی بر سرمایه (مالکانه)
2. تأمین مالی مبتنی بر بدهی (استقراضی)

تأمین مالی مبتنی بر سرمایه

مزایای ورود شرکت ها به بازار سرمایه

کشف ارزش ذاتی شرکت و ارزش برند
تأمین مالی آسان و ارزان
امکان وثیقه گذاری سهام
بهره مندی از معافیت های مالیاتی
برندینگ داخلی و بین المللی شرکت و محصولات
نقل و انتقال کم هزینه و سریع سهام
افزایش اعتبار داخلی و بین المللی
استفاده از معیاری مناسب برای مقایسه با سایر شرکت ها در صنعت مشابه
سهولت در تغییر ترکیب سهامداران و انتقال پذیری مالکیت
ارتقاء سیستم های اطلاعات حسابداری و کنترل های داخلی شرکت
ماندگاری شرکت بدون وابستگی به مؤسس و سهامدار عمده

افزایش سرمایه

افزایش سرمایه یکی از روش‌هایی است که شرکت‌ها در راستای رفع نیاز خود به تأمین مالی انجام می‌دهند.
انواع روش های افزایش سرمایه به صورت شرح ذیل می باشد:
1. افزایش سرمایه از محل سود انباشته
2. افزایش سرمایه از طریق آورده نقدی
3. افزایش سرمایه از طریق آورده نقدی سهامداران با استفاده از حق تقدم سهامداران قبلی شرکت
4. افزایش سرمایه از طریق آورده نقدی با سلب حق تقدم سهامداران قبلی شرکت

صندوق جسورانه

صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه (Capital Venture) یک مدل سرمایه‌گذاری برای راه‌اندازی کسب‌ وکارهای نوپا نظیر استارت‌آپ‌ها (StartUp) و شرکت‌های کوچک با پتانسیل رشد بلندمدت است، در واقع این نوع سرمایه‌گذاری منبع بسیار مهمی برای راه‌اندازی کسب‌ وکارهای کوچک هستند که دسترسی مناسب به منابع مالی ندارند و عمدتاً از ریسک بالا و به دنبال آن، از بازدهی مورد انتظار بالایی نیز برای سرمایه‌گذار برخوردارند. صندوق‌های جسورانه از زمان تشکیل ایده تا انتهای پروژه، منابع مالی را تأمین می‌کنند.صندوق‌های جسورانه بورسی در قالب یک هلدینگ تشکیل می‌شوند که زیرمجموعه آن شرکت‌های دانش‌بنیان قرار می‌گیرند. این صندوق‌ها در ازای تصاحب درصدی از سهام با آن شرکت‌ها شریک می‌شوند و حتی در نحوه مدیریت دارایی‌ها و وجوه نقد و نقل‌ وانتقال پول نیز نقش مهمی دارند.

صندوق خصوصی

صندوق‌ سرمایه گذاری‌خصوصی به اختصار(PE) یکی از ابزارهای سرمایه‌گذاری هستند که به وسیله شرکت‌های خصوصی و به نمایندگی از گروهی از سرمایه‌گذاران اداره می‌شوند. سرمایه این صندوق‌ها با این دیدگاه تامین می‌شود که بخشی از سهام شرکت‌های خصوصی تملک و سپس در یک بازه زمانی واگذار شود. صندوق های سرمایه‌گذاری خصوصی تقریباً مشابه با صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه می‌باشد با تفاوت¬هایی از قبیل اینکه ساختار سرمایه‌ای صندوق های جسورانه فقط شامل اوراق مالکیتی مانند سهام می‌باشد در صورتی که صندوق‌های خصوصی هم اوراق مالکیتی و هم اوراق بدهی را شامل می‌شوند. حجم سرمایه‌ای صندوق‌های سرمایه گذاری جسورانه در مقایسه با صندوق‌های خصوصی کمتر و محدودتر می‌باشد و نهایتاً اینکه صندوق‌های جسورانه برای بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط، استارتاپ‌ها می‌باشد، در حالی که صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی بسته به استراتژی صندوق می‌تواند برای بنگاه‌های بزرگ اقتصادی و سایر بنگاه های خصوصی هم ایجاد گردد.

ادغام و تملیک

ادغام عبارت است از اینکه دو یا چند بنگاه با هم ترکیب شوند و موجودیت واحدی را تشکیل دهند. این درحالی است که تملیک یعنی یک شرکت اکثریت سهام شرکت دیگر را خریداری نموده وبه تملک خود درآورد. ادغام و تملیک دونوع استراتژی تجدید ساختار سازمانی است که نقش موثری دراکثر استراتژیهای شرکتی ایفا می‌نماید.‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ ازمهم‌ترین دلایل ادغام و تملیک می توان به هم‌افزایی اشاره نمود. هم‌افزایی به معنای ‌ارزش افزوده بالقوه حاصل از تجمع دوشرکت است. هم‌افزایی به سه هدف کلان هم‌افزایی مالی، استراتژیک و عملیاتی تقسیم میشود.

صندوق های پروژه محور

این صندوق ها جهت تامین مالی پروژه ها فعالیت می کنند. وجوه صندوق سرمایه گذاری پروژه فقط برای راه اندازی پروژه های پیش‌بینی شده در طرح های توجیهی و هزینه هایی که در اساس نامه صندوق پیش بینی شده، صرف می شود. در این صندوق، یک شرکت سهامی خاص به نام شرکت پروژه ایجاد و عملیات اجرایی پروژه را براساس طرح توجیهی به عهده می گیرد.

صندوق سرمایه گذاری زمین و ساختمان

این صندوق ها با هدف تأمین مالی پروژه هاي ساختمانی با کاربري هاي تجاري، اداري و مسکونی تأسیس می شوند. این صندوق‌ها در قالب یک شخصیت حقوقی با تجمیع وجوه سرمایه گذاران،به سرمایه گذاری در پروژه های ساختمانی می‌پردازند. اداره این صندوق ها توسط ارکان های مورد تأیید سازمان بورس و اوراق بهادار انجام می‌پذیرد. بهره مندي از سود ناشی از ساخت و فروش واحدهای ساختمانی پروژه حتی برای سرمایه گذاران با سرمایه های اندك، حفظ قدرت خرید سرمایه گذار در برابر افزایش قیمت زمین و ساختمان در منطقه اجرای پروژه، بستر امن سرمایه گذاری با توجه به ارکان نظارتی، نقدشوندگی بالا و شفافیت از مزایاي صندوق سرمایه گذاری زمین و ساختمان است.

تأمین مالی مبتنی بر بدهی

صُکوک

در روش تامین مالی مبتنی بر بدهی بانی اقدام به انتشار اوراق صکوک می نماید،صُکوک، اوراق بهادار با ارزش مالی یکسان و قابل معامله در بازارهای مالی هستند که بر پایه یکی از قراردادهای مورد تأیید اسلام طراحی شـده اند و دارندگان اوراق به صـورت مشاع، مالک یک یا مجموعه ای از دارایی ها و منافع حاصل از آن هــا می باشــند.در ادامه به معرفی انواع اوراق صکوک می پردازیم.

اوراق اجاره

اوراق اجاره، اوراق بهاداری با نام و قابل نقل و انتقال است که دارنده آن به صورت مشاع، مالک بخشی از دارایی است که منافع آن بر اساس قرارداد اجاره، به مصرف کننده یا بانی واگذار شده است. در واقع در اوراق اجاره، نهاد واسط دارایی را از فروشنده خریداری کرده و سپس آن را به بانی اجاره می‌دهد. مدت قرارداد اجاره نیز مشخص است و می‌توان اجاره بها را در ابتدای دوره، انتهای دوره با سررسیدهای ماهانه، فصلی یا سالانه پرداخت کرد.

اوراق مرابحه

اوراق بهادار با نام و قابل نقل و انتقال است و در آن فروشنده قیمت تمام شده کالا که شامل قیمت خرید، هزینه های حمل و نقل، نگهداری و سایر هزینه های مربوطه است را با درصد مشخصی سود به اطلاع خریدار می‌رساند و معامله در صورت توافق شکل می‌گیرد.

اوراق مشارکت

اوراق بهاداری اسـت که گویای مالکیت دارنده آن نسبت به بخشی از یک دارایی حقیقی که متعلق به دولت، شرکت های تعاونی یا خصوصی است و تا سررسید اوراق، هـر نـوع تغییـر قیمـت دارایی متوجه صاحب اوراق مشارکت است.

اوراق رهنی

اوراق رهنی، اوراق بهاداری است که به منظور خرید مطالبات رهنی توسط ناشر منتشر می شود. مطالبات رهنی شامل مطالبات مدت دار اشخاص حقوقی ناشی از قراردادهای مبادله ای از قبیل فروش اقساطی، اجاره به شـرط تملیک و جعاله است که دارای وثیقه رهنی می باشد.

اوراق سَلَف

اوراق سَلَف قراردادی است که بر اساس آن، فروشنده در ازای دریافت وجه نقد از خریدار، متعهد می‌شود تا کالای پایه را در زمان معینی به خریدار تحویل دهد. این نوع معاملات، برعکس معاملات نسیه هستند. معمولاً قیمت کالا در قرارداد سلف، از قیمت نقدی کمتر است. مابه التفاوت قیمت‌ سلف و قیمت نقدی، معادل سودی است که از قراردادهای سلف، نصیب خریدار می‌شود. قراردادهای سلف معمولا جهت تأمین‌ مالی فروشنده منعقد می‌شوند.

اوراق منفعت

اوراق بهـاداری اسـت کـه بیانگـر مالکیـت دارنـده آن بـر مقـدار معیـن خدمـات یـا منافـع آینـده از یـک دارایـی بـادوام می باشـد کـه در ازای پرداخـت مبلـغ معینـی بـه وی منتقـل شده اسـت.

خرید دِین

خرید اوراق و اسناد تجاری به قیمتی کمتر از مبلغ اسمی را خرید دین گویند. منظور از اوراق و اسناد تجاری آن دسته از اوراق و اسناد بهادار است که مفاد آن حاکی از بدهی ناشی از معاملات تجاری باشد و منظور از مبلغ اسمی، مبلغی است که در متن اسناد و اوراق تجاری ذکرشده و حاکی از میزان دین یا بدهی است که باید در سررسید از سوی متعهد پرداخت گردد.

اوراق تبعی

اختيار فروش تبعی ورقه بهاداری است كه بر اساس آن، دارنده آن می‌تواند به شرط مالکیت دارایی پایه (سهام یا اوارقی که اختیار فروش تبعی بر روی آن منتشر می‌شود)، دارايی پايه خود را با قيمت مشخص ‌(قيمت اعمال) و در تاريخ مشخص (تاريخ اعمال يا سررسيد)، به فروشنده بفروشد. از سوی دیگر، مطابق با شرايط تسويه تعهدات اعلامی، خریدار می‌تواند به شرط موافقت فروشنده، بجای فروش دارایی پایه خود، معادل مابه‌ التفاوت قیمت اعمال و قیمت پایانی دارایی پایه از فروشنده، وجوه دریافت نماید. اختیار فروش تبعی برای دو منظور منتشر می شود:
بیمه سهام
حمايت سهامدار عمده از یک سهم با تضمين کف قیمتی در سررسید یا تضمین درصد مشخص از بازدهي قیمتی سهم که در آن ناشر با اعطای اختیار فروش تبعی برای دارندگان فعلی سهام خود، سهامداران خرد را از نوسان منفی قیمتی سهام، بیمه می‌نماید.
تأمین مالی
تامين مالي کوتاه مدت ناشر یا سهامدار عمده با پشتوانه دارايي سهم که هم زمان با فروش سهام پایه، تامین مالی مورد نظر توسط ناشر صورت می‌پذیرد و وجوه حاصل از تامین مالی به اهداف توسعه‌ای یا کسب و کار ناشر تعلق می‌یابد. در سررسید با بازخرید سهام پایه توسط ناشر با قیمت اعمال، معادل اصل و نرخ تضمین شده به خریداران بازگردانده خواهد شد.